EHIB – Thư viện y tế sức khỏe 
Cây cỏ xước tưởng chừng như chỉ là loại thảo mộc mọc hoang nhưng lại mang đến những công dụng tuyệt vời cho sức khỏe con người. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu thêm về những lợi ích của loại cây này và cách áp dụng bài thuốc hiệu quả nhất nhé!
Hiểu rõ hơn về cây cỏ xước
Cỏ xước là một loại thảo mộc mọc rất nhiều ở vùng nông thôn, từ người già đến trẻ nhỏ chẳng còn xa lạ gì với loại cây này. Chúng là loại cây thân thảo, tự mọc và sống lâu năm ven các con đường, bờ ruộng và trong khu vườn của mỗi gia đình.
Cây cỏ xước có thân mềm, có thể cao đến 1 mét. Lá cỏ xước có hình trứng, mọc đối xứng và lượn sóng. Hoa mọc thành từng bông ở ngọn cây, dài đến 30cm. Quả của cỏ xước khá mỏng, có hình chiếc túi với hạt dài hình tượng như quả trứng.
Theo dân gian, tất cả các bộ phận của cây cỏ xước đều có thể dùng để làm thuốc, có thể dùng thuốc ở dạng cỏ tươi hoặc dạng cỏ khô đều được.
Nghiên cứu cho thấy, trong cây cỏ xước có 81,9% là nước, 3,7% là protid, 2,9% chất xơ, 9,2% glucid, 2,6% caroten, 2,3% tro và vitamin C chiếm 2%.
Cây cỏ xước có những loại nào?
Trước đây, cây cỏ xước mọc hoang ở khắp các con đường nông thôn và các khu vực đất ẩm. Khi được nghiên cứu và phát hiện ra những tác dụng tuyệt vời của nó, người ta đã quy hoạch từng vùng đất để trồng loại thảo mộc này.
Hiện nay, cây cỏ xước có 4 loại là:
- Cỏ xước lông trắng xù
- Cỏ cước xù xì
- Cỏ xước Ấn Độ
- Cỏ xước màu xám đỏ
Trong đó, loại phổ biến dễ bắt gặp nhất là loại cỏ xước lông trắng. Loại này được người dân Việt Nam trồng nhiều để điều chế thành nhiều loại thuốc khác nhau.
Cây có xước không kén khu vực sinh sống, chúng mọc rải đều khắp cả nước. Tuy nhiên, vùng núi Tây Bắc có khí hậu thích hợp hơn nên ở các khu vực này chúng ta dễ dàng tìm thấy cây cỏ xước hơn. Ngoài ra, các tỉnh Đồng bằng Bắc Bộ cũng có nhiều loại thảo mộc này.
Cây cỏ xước có tác dụng gì?
Theo nghiên cứu, tất cả các bộ phận của cây cỏ xước, từ rễ đến quả, hạt đều có thể dùng để làm thuốc. Trong Đông y, cây cỏ xước có vị đắng, chua, tính mát. Chúng thường được áp dụng điều trị các bệnh như:
- Xơ vữa động mạch, huyết áp cao
- Chống viêm ở cả giai đoạn mãn tính và cấp tính
- Làm mát gan, bổ gan
- Hỗ trợ điều trị các bệnh về hệ xương khớp, điển hình như bệnh thoát vị đĩa đệm, viêm khớp dạng thấp, bệnh về cột sống, phong tê thấp,….
Bên cạnh đó, loại cây này còn được ứng dụng phổ biến để chữa sốt rét, cảm cúm, sổ mũi hay các bệnh lý liên quan đến đường tiết niệu (khó tiểu, tiểu buốt, tiểu rắt).
Ngoài ra, với phụ nữ, cây cỏ xước được sử dụng để chữa đau bụng kinh, cải thiện và ổn định chu kỳ kinh nguyệt.
Lưu ý:
Cây cỏ xước vốn lành tính, rất hiếm khi gây ra biến chứng cho người sử dụng. Tuy nhiên, nếu không sử dụng đúng cách, đúng liều lượng thì bạn sẽ có thể gặp phải tình trạng tiêu chảy, đau bụng đi ngoài,….Do đó, khi có nhu cầu sử dụng thuốc bạn cần tham khảo ý kiến chuyên gia và thực hiện theo đúng những gì các bác sĩ đã hướng dẫn.
Cây cỏ xước chữa được bệnh gì?
Cây cỏ xước được đánh giá là dược liệu quý, có nhiều tác dụng tốt. Bởi vậy, dân gian đã áp dụng loại thảo mộc này để chữa rất nhiều bệnh khác nhau. Điển hình là:
Chữa bệnh viêm thận, viêm gan
Đối với bài thuốc chữa viêm thận, viêm gan, bạn cần chuẩn bị: cỏ xước, mộc thông, sinh địa, mã đề, cỏ tháp bút, rễ cỏ tranh mỗi thứ 15g.
Tiếp đến bạn rửa sạch tất cả các nguyên liệu rồi cho vào nồi sắc với 500ml trong khoảng 15 phút rồi chia nước thuốc thành 3 phần, uống cùng với bột hoạt thạch 3 lần trong ngày.
Trị sổ mũi, ho sốt
Người bệnh chuẩn bị cỏ xước và đơn buốt mỗi loại 30g, rửa sạch nguyên liệu rồi sắc với 300ml nước uống thành 2-3 lần mỗi ngày.
Chữa bệnh về cột sống
Cỏ xước có thể dùng chữa nhiều bệnh xương khớp như: thoái hóa cột sống, thoát vị đĩa đệm, đau thần kinh tọa, viêm khớp, gai cột sống, thoái hóa đốt sống cổ,…
Chuẩn bị nguyên liệu:
- 16g tang ký sinh
- 20g rễ cây cỏ xước
- 12g độc hoạt
- 6g cam thảo
- 8g quế chi
Cách làm:
- Rửa sạch nguyên liệu
- Cho vào nồi sắc với 300ml nước
- Uống nước thuốc thành 3 lần trong ngày.
- Kiên trì thực hiện trong vòng 15 ngày để đạt được kết quả tốt.
Chữa bệnh cao huyết áp
Các nguyên liệu cần có:
- 16g cây cỏ xước
- Hạt muồng sao vàng và hy thiêm mỗi loại 12g
- 10g nấm mèo
- 16g đương quy
- 20g cỏ mực
Cách thực hiện:
- Rửa sạch nguyên liệu
- Cho vào ấm sắc với 300ml nước
- Uống thuốc 3 lần mỗi ngày cùng với bã nấm mèo
- Sử dụng liên tục trong vòng 1 tháng để đạt được kết quả trị liệu
Chữa bệnh gout
Người bệnh chuẩn bị cây cỏ xước, lá lốt, rễ cây bưởi bung, rễ cây vòi voi mỗi thứ 15g rồi đem thái mỏng.
Tiếp đến bạn sao vàng các nguyên liệu đã chuẩn bị rồi sắc cùng 300ml nước. Mỗi ngày uống 3 lần và áp dụng liên tục từ 7 đến 10 ngày bạn sẽ thấy hiệu quả của thuốc mang lại.
Chữa bệnh viêm cầu thận
Đối với người bị viêm cầu thận, bạn chuẩn bị 30g rễ cỏ xước, mã đề và rễ cỏ tranh mỗi thứ 15g rồi sắc nguyên liệu trên cùng 300ml nước để uống.
Mỗi ngày bạn sắc một thang uống thành 3 lần và kiên trì thực hiện trong ít nhất 10 ngày để thuốc phát huy công dụng.
Loại bỏ mụn, làm đẹp da
Đối với chị em phụ nữ bị mọc mụn hoặc có làn da không được tươi sáng thì có thể dùng cỏ xước để cải thiện tình trạng.
Đầu tiên, bạn lấy khoảng 50g lá cỏ xước rồi rửa sạch, giã nhỏ. Dùng nguyên liệu này đắp lên mặt trong khoảng 30 phút mỗi ngày. Các tinh chất có trong lá cỏ xước sẽ thẩm thấu vào niêm mạc da và nhanh chóng cải thiện sắc tố da, đồng thời loại bỏ mụn hiệu quả. Mỗi tuần chị em nên áp dụng 2 lần trước khi đi ngủ để sớm đạt được kết quả như mong muốn.
Qua bài viết này chắc hẳn mọi người đã khám phá thêm được rất nhiều công dụng của cây cỏ xước và biết sử dụng thuốc một cách đúng đắn nhất. Hy vọng đã mang lại cho mọi người thêm nhiều thông tin hữu ích. Chúc bạn đọc sức khỏe!
