Một vấn đề liên quan mật thiết đến sức khỏe xương khớp là chế độ ăn. Khi bị mắc các bệnh về xương khớp, nhất là đau thần kinh tọa thì ngoài quá trình điều trị theo phác đồ của bác sĩ, bệnh nhân sẽ phải dè chừng rất nhiều trong chế độ ăn hàng ngày. Có rất nhiều loại thực phẩm không tốt cho người bị đau thần kinh tọa nhưng cũng có không ít thực phẩm thực sự tốt mà bạn cần phải bổ sung hàng ngày. Bài viết sẽ giúp bạn không còn phân vân chuyện đau thần kinh tọa kiêng ăn gì và nên ăn gì nữa.
Nội dung bài viết
- Chế độ ăn có vai trò như thế nào đối với bệnh đau thần kinh tọa
- Bệnh đau thần kinh tọa kiêng ăn gì
- Đau thần kinh tọa hạn chế ăn những món nhiều dầu mỡ
- Hạn chế ăn nhiều muối
- Tuyệt đối không được sử dụng các chất kích thích
- Hạn chế sử dụng các món ăn từ thịt có màu đỏ
- Thực phẩm đóng hộp và thức ăn nhanh không tốt cho bệnh đau thần kinh tọa
- Bệnh đau thần kinh tọa nên ăn gì?
- Thực phẩm chứa nhiều vitamin nhóm B và vitamin C
- Thực phẩm giàu canxi
- Tích cực ăn nhiều rau xanh và hoa quả tươi
Chế độ ăn có vai trò như thế nào đối với bệnh đau thần kinh tọa
Không riêng gì đau thần kinh tọa hay bệnh xương khớp mà chế độ ăn ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện của cả cơ thể. Do đặc thù của đới khí hậu nhiệt đới gió mùa nên ở nước ta, số người bị mắc các bệnh về xương khớp ngày càng tăng. Để điều trị đau thần kinh tọa có hiệu quả, ngoài tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ thì một chế độ ăn uống phù hợp sẽ giúp sức khỏe của bệnh nhân được cải thiện và giảm thiểu được những khó chịu mà đau thần kinh tọa gây ra

Theo các chuyên gia dinh dưỡng thì một chế độ dinh dưỡng được coi là phù hợp với bệnh nhân đau thần kinh tọa phải đảm bảo cân bằng cũng như đa dạng hóa việc thu nạp vitamin, khoáng chất, chất oxy hóa và các dưỡng chất cần thiết khác. Như vậy những tổn thương ở dây thần kinh tọa sẽ nhanh chóng được chữa lành, giảm thiểu viêm và đau.
Với những bệnh nhân bị thừa cân, béo phì thì cần thực hiện chế độ dinh dưỡng giảm cân. Còn những bệnh nhân gầy yếu thì phải ăn nhiều bữa nhỏ để cơ thể hấp thụ được nhiều chất dinh dưỡng hơn.
Bệnh đau thần kinh tọa là một bệnh y khoa đặc thù bởi triệu chứng đau dọc từ lưng dưới xuống chân. Cơn đau có thể di chuyển xuống ở đằng sau, bên ngoài hoặc phía trước chân. Thường thì đau thần kinh tọa chỉ xảy ra ở một bên của cơ thể, ít trường hợp bị cả hai bên. Nhiều trường hợp có đi kèm triệu chứng đau lưng dưới, tê ở chân
Nguồn: Wikipedia
Bệnh đau thần kinh tọa kiêng ăn gì
Thói quen ăn uống của mỗi người là khác nhau. Có người thì thích ăn hàng quán với những loại thức ăn nhanh, đồ ăn chế biến sẵn nhưng cũng có những người chỉ thích lựa chọn những nguyên liệu thật tươi ngon để về nấu cho bản thân và cả gia đình thưởng thức. Nhưng dù có thói quen nào đi chăng nữa thì với bệnh nhân bị đau thần kinh tọa thì cần hạn chế sử dụng những loại thực phẩm dưới đây.
Đau thần kinh tọa hạn chế ăn những món nhiều dầu mỡ
Những món ăn được chế biến bằng cách chiên, xào nhiều dầu mỡ là những thứ cần tránh khi bạn bị đau thần kinh tọa vì chúng không hề tốt cho xương khớp một chút nào. Cụ thể đồ ăn nhiều dầu mỡ làm tăng khả năng bị viêm nhiễm, khiến các cơn đau dữ dội hơn. Ngoài ra nó còn là thủ phạm gây ra các bệnh lý nguy hiểm như xơ vữa động mạch, béo phì, bệnh tim mạch. Bạn biết rồi đấy, những bệnh này ảnh hưởng không nhỏ đến sự phát triển chung của cơ thể và cả xương khớp nói riêng

Trong dầu mỡ có chứa lượng lớn carbohydrates, protein, chất béo làm cản trở quá trình tiêu hóa trong dạ dày. Khi sử dụng dầu thực vật để chế biến món ăn thì chỉ sau khoảng 20 phút là lượng adelhyde đã tăng lên gấp 20 lần so với giới hạn cho phép của tổ chức Y tế thế giới WHO. Nhiều người có thói quen sử dụng lại dầu mỡ sau khi đã chiên thức ăn hoặc dùng một lượng quá nhiều để chế biến món ăn. Đây là thói quen không tốt và bạn nên thay đổi ngay.
Lý do là khi nấu dầu ăn ở nhiệt độ cao trong thời gian dài sẽ rất dễ sinh ra transfat, fatty acid oxide, aldehyde..khi cơ thể hấp thụ sẽ phá hủy các men tiêu hóa dẫn đến khó tiêu, tiêu chảy, ung thư…Ngoài ảnh hưởng không tốt đến bệnh nhân đau thần kinh tọa thì thức ăn chứa nhiều dầu mỡ cũng là nguyên nhân gây viêm khớp xương
Nghiên cứu của các nhà khoa học tại ĐH Queensland và ĐH Nam Queensland của ÚC thì khẩu phần ăn chứa 20% chất béo bão hòa và carbohydrate có thể làm thay đổi cơ khớp theo chiều hướng xấu gây viêm khớp gối. Axit béo lắng đọng ở sụn làm thay đổi sự chuyển hóa khiến sụn bị yếu đi
Hạn chế ăn nhiều muối
Nếu bạn có thói quen ăn mặn hoặc quá vụng về trong nấu ăn thì cần thay đổi ngay. Hãy tập thói quen ăn nhạt hơn vì thực phẩm chứa quá nhiều muối sẽ làm ảnh hưởng đến quá trình hấp thụ canxi, khi đó xương sẽ bị mất dưỡng chất nên yếu và dễ gãy. Còn đối với người bị đau thần kinh tọa thì muối là tác nhân gây đau thắt dữ dội, ảnh hưởng đến chức năng hoạt động của hệ thần kinh. Vậy một ngày mỗi người nên bổ sung lượng muối bao nhiêu thì hợp lý?

Theo các chuyên gia dinh dưỡng thuộc Viện dinh dưỡng quốc gia thì đối với một người bình thường không mắc các bệnh về huyết áp, tim mạch và béo phì thì chỉ nên ăn từ 6-8g muối một ngày bao gồm các loại gia vị thông dụng như bột canh, muối, mắm….Tuy nhiên người bị đau thần kinh tọa cũng không nên ăn ít muối quá vì nếu lượng natri trong máu giảm quá thấp sẽ gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng đến sức khỏe như mỏi cơ, liệt cơ, chuột rút, cảm giác như bị kiến bò, phù chân…
Tuyệt đối không được sử dụng các chất kích thích
Một trong những lời khuyên khi được hỏi đau thần kinh tọa kiêng ăn gì là hãy từ bỏ thuốc lá và bia rượu. Quả đúng là như vậy, chúng không chỉ ảnh hưởng đến nhiều cơ quan trong cơ thể mà còn làm tăng nguy cơ mắc các bệnh xương khớp, đau thần kinh tọa nhiều hơn rất nhiều so với người bình thường không sử dụng
Có thể bạn phải giật mình khi biết thông tin là có đến hơn 4000 loại hóa chất khác nhau phản ứng khi hút thuốc lá. Trong đó chất gây hại nhiều nhất là nicotin, carbon monoxide, và tar. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng hút thuốc lá làm giảm đáng kể lượng hormon testosterone chịu trách nhiệm phát triển cơ bắp và sức mạnh cho toàn bộ cơ thể. Khả năng xây dựng và sửa chữa các mô cơ bắp sẽ bị ảnh hưởng vì vậy ai bị đau thần kinh tọa thì dừng việc hút thuốc lá ngay

Uống rượu bia nhiều gây ra sự mất nước của cơ thể. Trong khi đó cơ thể chúng ta chiếm đến 70% là nước, vậy khi lượng nước bị mất đi do sử dụng rượu bia mà không được bù lại thì sẽ ảnh hưởng nhiều đến hoạt động của xương khớp. Cũng giống như hút thuốc lá, uống rượu bia cũng làm giảm lượng hormon testosterone. Thức uống có cồn làm giảm khả năng hấp thụ vitamin và khoáng chất khiến quá trình điều trị đau thần kinh tọa bị ảnh hưởng nhiều
Hạn chế sử dụng các món ăn từ thịt có màu đỏ
Tiếp tục trong danh sách “đau thần kinh tọa kiêng ăn gì” chính là những loại thịt đỏ như thịt bò, thịt trâu, thịt dê…Nhưng tại sao vậy? vì trước giờ những loại thịt này vốn được biết đến là loại thực phẩm bổ dưỡng được mọi người lựa chọn để bồi bổ cho cơ thể. Vấn đề ở đây là người bị đau thần kinh tọa không nhất thiết phải kiêng tuyệt đối mà chúng ta ăn với lượng vừa phải để vừa bổ sung được chất dinh dưỡng cho cơ thể vừa không ảnh hưởng đến tình trạng đau thần kinh tọa
Theo PGS.TS Nguyễn Thị Lâm (Phó viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia) thì bản thân thịt đỏ không gây nguy hại đến sức khỏe nhưng nếu xuất hiện các triệu chứng đau thần kinh tọa thì phải dè chừng.
Theo nhiều nghiên cứu, nếu nạp vào cơ thể những thực phẩm giàu protein từ động vật (lớn hơn 75g/ngày và nhiều hơn 5 lần mỗi tuần) thì sẽ có nguy cơ bị viêm khớp cao gấp 3 lần so với những người tiêu thụ với lượng ít hơn. Lượng collagen quá nhiều cũng gây hại đến các khớp xương
Ngoài ra, sau khi cơ thể tiêu hóa lượng thịt đỏ mà ta ăn vào thì sẽ sản sinh ra nhiều axit. Cơ thể sẽ cần nhiều khoáng chất như canxi để trung hòa vì vậy nếu bạn không bổ sung đủ lượng canxi cần thiết cho cơ thể thì cơ thể sẽ sử dụng nguồn canxi trong xương. Hệ quả là xương bị mất canxi sẽ trở nên loãng, yếu và dễ gãy
Thực phẩm đóng hộp và thức ăn nhanh không tốt cho bệnh đau thần kinh tọa
Hiện nay, khi cuộc sống bận rộn cuốn chúng ta vào guồng quay của công việc, của học tập nên vấn đề ăn uống bị ảnh hưởng rất nhiều. Tuy nhiên giải pháp tưởng như hữu hiệu nhất là sử dụng đồ ăn nhanh, đồ ăn đóng hộp, thực phẩm đông lạnh lại tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ gây hại cho sức khỏe.

Giá trị dinh dưỡng trong thực phẩm đóng hộp không cao và kém hơn rất nhiều so với thực phẩm tươi sống. Vì vậy đồ hộp không đảm bảo dinh dưỡng cho cơ thể, đặc biệt là những người đau thần kinh tọa cần rất nhiều chất dinh dưỡng để phục hồi sức khỏe xương khớp. Ngoài ra hàm lượng muối cao và chứa nhiều chất bảo quản thì đồ hộp cũng không tốt cho hệ xương khớp và thần kinh của cơ thể.
Vậy là chúng ta đã hoàn thành xong danh sách Bệnh đau thần kinh tọa kiêng ăn gì với hàng loạt những thực phẩm không tốt cho xương khớp nói chung và bệnh nhân đang trong quá trình điều trị đau thần kinh tọa nói riêng.
Tổng kết lại những thực phẩm mà người bị đau thần kinh tọa nên tránh hoàn toàn hoặc sử dụng với lượng vừa phải đó là: dầu mỡ, chất kích thích, thịt đỏ, muối, đồ hộp….Vậy còn những thực phẩm chúng ta nên bổ sung hàng ngày thì sao. Câu trả lời sẽ có trong phần tiếp theo với danh sách “đau thần kinh tọa nên ăn gì”
Bệnh đau thần kinh tọa nên ăn gì?
Để chế độ ăn được trọn vẹn hơn thì ngoài những thực phẩm cần tránh khi bị đau thần kinh tọa thì bạn nên bổ sung những thực phẩm tốt cho xương khớp. Dưới đây là một số loại thực phẩm như vậy
Thực phẩm chứa nhiều vitamin nhóm B và vitamin C
Vitamin có tác dụng vô cùng to lớn đối với sức khỏe của chúng ta. Tuy nhiên không phải ai cũng nắm rõ được những tác dụng đó nên chưa ý thức được tầm quan trọng của việc bổ sung vitamin cho cơ thể. Đối với bệnh nhân đang bị đau thần kinh tọa thì việc bổ sung vitamin lại càng cần thiết, đặc biệt là vitamin nhóm B và vitamin C
Vitamin nhóm B chỉ một nhóm vitamin hòa tan trong nước có vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi chất của tế bào. Các vitamin nhóm B từng được coi là một loại vitamin duy nhất và gọi chung là vitamin B. Tuy nhiên nhiều nghiên cứu đã chỉ ra sự khác biệt về mặt hóa học nên các vitamin B có tên gọi riêng biệt được đánh số bao gồm vitamin B1, B2, B3, B5, B6, B7, B9 và B12

Với vitamin B1: nó có vai trò trong cải thiện trí nhớ, làm tăng khả năng vận động. Bên cạnh đó còn giúp cơ thể khỏe mạnh hơn, hỗ trợ sản sinh chất dẫn truyền thần kinh từ các dây thần kinh và cơ bắp để tim hoạt động tốt nhất. Nguồn dinh dưỡng chứa nhiều vitamin B1: ngũ cốc, đậu hạt, cá, trứng…
Vitamin B2 sau khi vào cơ thể sẽ biến đổi thành dạng co-enzim cần thiết cho hô hấp của mô, giúp cơ thể chuyển hóa chất béo, hydratcacbon và protein. Ngăn ngừa các bệnh đau thần kinh tọa, đau nửa đầu, hội chứng ống cổ tay…Vitamin B2 có trong các loại rau màu xanh đậm, trái cây, các loại hạt và ngũ cốc
Vitamin B5: Cũng giống như hầu hết các vitamin nhóm B khác thúc đẩy quá trình trao đổi chất trong cơ thể, giúp cơ thể chống lại viêm nhiễm, chiết xuất chất béo và protein, tăng cường sự dẻo dai và sức mạnh cho xương khớp. Vitamin B5 có nhiều trong trứng, khoai lang, thịt bò, gà tây, phô mai, bơ, cá…
Vitamin B6: giúp chuyển hóa chất đạm, chất béo, cacbonhydrat. Nếu cơ thể thiếu hụt vitamin B6 thì nồng độ homocysteine máu sẽ không được duy trì ổn định, các tế bào hồng cầu sẽ khó thực hiện được chức năng vận chuyển oxy đi nuôi cơ thể dẫn đến các triệu chứng bệnh đau thần kinh tọa, viêm khớp dạng thấp…Bạn có thể bổ sung vitamin B6 nhờ ăn thịt, cá, các loại rau củ và trái cây, các loại hạt, cám gạo, các loại đậu, gan, mật đường…
Vitamin B12 rất cần thiết đối với tất cả các mô có tốc độ sinh trưởng tế bào mạnh như mô tạo máu, ruột non, tử cung…Đặc biệt với nhiều người bệnh, vitamin B12 có tác dụng phân chia và tái tạo của tổ chức giúp tổng hợp protein và chuyển hóa lipid. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng vitamin B12 là thành phần quan trọng giúp các tế bào thần kinh phát triển
Vitamin C: có tác dụng giúp tế bào khỏe mạnh, duy trì mô liên kết và chữa lành vết thương. Vitamin C góp phần giúp đào thải độc tố ra khỏi có thể, ngăn chặn sự xuất hiện của các khối u
Thực phẩm giàu canxi
Canxi là chất có vai trò cực kỳ quan trọng đối với xương khớp, nhất là sự phát triển của trẻ nhỏ. Canxi hỗ trợ tăng trưởng chiều cao, duy trì sự chắc khỏe của xương. Lượng canxi cần bổ sung mỗi ngày để cơ thể phát triển khỏe mạnh là 1000mg. Việc thiếu hụt canxi, đặc biệt ở bệnh nhân đau thần kinh tọa thì sẽ rất nguy hiểm. Lúc này cơ thể sẽ lấy nguồn canxi trong xương để sử dụng làm mật độ canxi trong xương giảm gây ra tình trạng loãng xương.

Các ion canxi có vai trò rất lớn trong các hoạt động co giãn của cơ bắp, sự thiếu hụt canxi sẽ khiến khả năng đàn hồi của cơ bắp giảm đi rất nhiều, cơ thể mệt mỏi, chân tay rã rời và thể lực kém. Đối với hệ thần kinh thì canxi tham gia vào tế bào phóng thích acetylcholine, norephenephrin đảm bảo sự dẫn truyền thông tin giữa các tế bào thần kinh với nhau và với các tế bào khác.
Canxi có nhiều trong rau cải ngọt, cá, vừng, bột yến mạch, đậu phụ, hạnh nhân, sữa…nên bạn nên chú trọng bổ sung các thực phẩm này trong thực đơn hàng ngày. Tuy nhiên bạn cần lưu ý bổ sung canxi với lượng vừa đủ sẽ tốt cho cơ thể. Nếu quá lạm dụng thì sẽ dẫn đến tình trạng dư thừa canxi, canxi sẽ bị lắng đọng gây ra các bệnh như xơ vữa động mạch, sỏi thận…
Tích cực ăn nhiều rau xanh và hoa quả tươi
Rau xanh và trái cây có có vai trò quan trọng với bệnh đau thần kinh tọa nhờ chứa lượng lớn vitamin và chất xơ. Bạn có thể tìm được trong nhiều loại trái cây như dứa, chanh, bưởi, đu đủ,… các men kháng viêm và vitamin C giúp giảm các triệu chứng của viêm khớp. Các loại rau xanh như cải mầm, rau bina, cải xanh, cải xoăn, bắp cải, bông cải… là những nguồn thực phẩm có tác dụng tốt để giảm thiểu tình trạng đau thần kinh tọa

Như vậy danh sách ” đau thần kinh tọa nên ăn gì ” của chúng ta gồm có những thực phẩm chứa nhiều vitamin nhóm B, vitamin C. canxi. rau xanh và hoa quả tươi. Đây không chỉ là những thực phẩm tốt cho người bị đau thần kinh tọa mà nó còn có vai trò trong sự phát triển chung của toàn cơ thể